„Miejcie ufność ku Aniołom i wzywajcie ich pomocy”. Św. Bernard z Clairvaux
Czy te Anioły naprawdę istnieją ? Skąd wiemy o ich istnieniu ?
Byłem „letnim” katolikiem i dobrze pamiętam niemiłe uczucie, gdy do moich uszu dochodził czyjś zachwyt nad aniołami. Nawet lekko irytowały mnie osoby, które w swoim otoczeniu umieszczały figurki aniołów, na ścianach swoich mieszkań wieszały ich wizerunki. Wydawało mi się, że poprzez otaczanie się anielskimi postaciami, chcą zapewnić sobie jakieś specjalne łaski, uciec w świat aniołów przed prawdziwą religią. Moje nastawienie uległo zmianie dzięki Łasce Bożej i Świętemu Michałowi Archaniołowi, Wodzowi Zastępów Niebieskich. Dziś modlę się często do Aniołów Światłości i te modlitwy zostają wysłuchane. Ale o jakich zastępach myślę pisząc: „Wódz Zastępów Niebieskich” ? Co mogę powiedzieć o Chórach Niebios, z którymi podczas każdej Mszy Świętej śpiewam „Święty, Święty ,Święty …”? Spróbuję zajrzeć do angelologii, nauki o aniołach, abym nie musiał się wstydzić, że wielbię Boga z Chórami o których nic wiem.
Fundamentem wiedzy o aniołach jest Pismo Święte, gdzie słowo Anioł pojawia się aż 314 razy. Boże Objawienie prawdy o Aniołach nie daje nam pełnego rozeznania o ich imionach, liczbie, hierarchii. Kościół przyjmuje trzy tezy ustalone na Soborze Laterańskim IV (1215) i potwierdzone przez Sobór Watykański I (1869-1870).
Teza I. Existunt angeli et sunt Dei creaturae – Aniołowie istnieją i są stworzeniami Bożymi.
Teza II. Angeli ad homines in ministerium mittuntur: angeli custodes assignantur singulis hominibus et quibusdam societatibus: Ecclesiae, ecclesiis particularibus…- Bóg posyła aniołów z pomocom ludziom. Każdy człowiek ma swojego Anioła, mają go też pewne społeczności, jak Kościół, poszczególne kościoły.
Teza III. Sunt creaturae spirituales, praeditae cognitione et libertate, immortales – Aniołowie są stworzeniami duchowymi, nieśmiertelnymi, obdarzonymi poznaniem i wolnością. Wiedzę z Pisma Świętego uzupełniają wizje świętych Kościoła. Do najbardziej znanych pism, które stały się źródłem dla badaczy świata anielskiego, jest dzieło „ O hierarchii niebieskiej” Pseudo-Dionizego Aeroapagity.(nieznany autor, którego mylono z Dionizym, pierwszym biskupem Aten). Doktor Anielski – Św. Tomasz z Akwinu przyjął ten traktat z największym uznaniem i szacunkiem. Podział świata anielskiego na 9 Chórów potwierdza Pismo Święte i nie pozostaje w sprzeczności z nauką Ojców Kościoła.
Hierarchia dobrych duchów według Pseudo-Dinizego Aeropagity |
||
TRIADY |
CHÓRY |
nazwy łacińskie |
|
|
|
I |
1. SERAFINI 2. CHERUBINI 3. TRONY |
Seraphini Cherubini Throni |
II |
4. PANOWANIA 5. MOCE 6. WŁADZE |
Dominationes Virtutes Potestates |
III |
7. ZWIERZCHNOŚCI 8. ARCHANIOŁOWIE 9. ANIOŁOWIE |
Principatus Archangeli Angeli |
Anielska społeczność duchów czystych to świat, który nie został w sposób kompletny objawiony człowiekowi. To tajemnica, którą Bóg głębiej pozwolił poznawać nielicznym wiernym. Próbujmy czerpać z ich wiedzy ufając, że otrzymamy potrzebne zrozumienie świata Aniołów, który współtworzy z nami, ludźmi Kościoła, Mistyczne Ciało Chrystusa. Krakowski angelolog Herbert Oleschko w swojej książce „ Aniołów dyskretny lot” zamieszcza za Pseudo Dionizym Aeropagitą charakterystykę poszczególnych Chórów. Nie jest ona pełną, ale daje pewien obraz konstrukcji tej potężnej społeczności „miriad miriadów.”
1. SERAFINI (seraphini, gorejący miłością, płonący ogniem, grzejący się) Jako najdoskonalsi wśród Aniołów tworzą chór najmniej liczny. Znajdują się najbliżej Boga. Posiadają zarazem największą moc, są światłem i ciepłem, tworzą wokół Boga ognisko miłości. Zalecenia ikonograficzne Pseudo-Dionizego: promieniste serca, płomieniste skrzydła, szaty w kolorze czerwonym, dopuszczalna purpura.
2. CHERUBINI (cherubini, plenitudoscienatiae, pełni wiedzy) to kwintesencja mądrości i poznania. Termin oznacza zarówno treść poznawczą, jak i rozlanie mądrości. Przechowują wiedzę i są strażnikami Bożej mądrości. Błękitne szaty (czasem i skrzydła) symbolizują jasność umysłu. Atrybutem Cherubinów jest zwierciadło mądrości (speculum sapientiae) oraz księga.
3. TRONY (throni) to duchy przebywające przed tronem i majestatem Boskim. Unoszą Boga, posiadają w szczególnej pieczy jego siedzibę. Są kwintesencją stałości, posłuszeństwa, stabilności i wierności. Ich atrybuty to korona, berło, szaty purpurowe.
4. PANOWANIA (dominationes) oznaczają autorytet , energię, męskość. Aniołowie tego chóru wydają polecenia i rozkazy. Ich atrybutem jest cesarskie jabłko, berło i korona. Szaty niebieskie lub purpurowe.
5. MOCE (virtutes) to siła i niezwyciężoność. Doglądają spełnienia rozkazów i poleceń. Przedstawiani w szatach zielonych z wawrzynowymi laurami na głowach. Ich atrybutem jest pancerz, lanca, tarcza, hełm, proporzec (biały krzyż na czerwonym polu).
6. WŁADZE (potestates) – uduchowienie najwyższe i wolne od przeszkód materialnych. Najlepiej ze wszystkich chórów poskramiają złe duchy, określają optymalne sposoby wykonania rozkazów. Ich atrybutem jest buława i globus.
7. ZWIERZCHNOŚCI (principatus) kierują konkretnymi państwami i narodami, również aniołami. Ich atrybutem jest korona książęca, berło, ozdobny książęcy płaszcz w zielonym kolorze.
8. ARCHANIOŁOWIE – przewodzący aniołom, anioł wielkiej rangi.
9. ANIOŁOWIE – duchy najniższego chóru to opiekunowie konkretnych ludzi, aniołowie stróże.
Aniołowie, to nazwa najniższego z chórów, ale odnosi się duchów wyższych chórów. Cherubin, czy Serafin to też Anioł i też może spełniać funkcję, którą pełni Anioł najniższego Chóru.
Pierwsza triada to dworzanie, druga zarządcy, a trzecia wykonawcy. Pseudo-Dionizy przedstawia podział Chórów w perfekcyjnym porządku. Nadal jednak całą wiedzę o tym świecie posiada Bóg i Jego Aniołowie.
(wiadomości o Aniołach z książki Herberta Oleschki „Aniołów dyskretny lot”)
Wincenty